Λέξεις που ακούς σε κάθε παιχνίδι και νομίζεις ότι ξέρεις τι σημαίνουν. Ατάκες για άμυνα και επίθεση που χρειάζονται επεξήγηση
Προσοχή στη weakside, θα ακούσεις τον σχολιαστή κάποιου παιχνιδιού της εθνικής, να φωνάζει. Γιατί όμως κανείς δεν θέλει να πάει η μπάλα στο low post όταν αμύνεται; Και γιατί το lay up θέλει το σωστό χέρι; Κι επιτέλους, τι θα πει ακριβώς άμυνα ζώνης;
Τα ακούς καθημερινά στις τηλεοπτικές μεταδόσεις, αντιλαμβάνεσαι περίπου τι σημαίνουν, δεν ήρθε όμως κανείς από τους «ειδήμονες» να στα εξηγήσει αναλυτικά. Και γι αυτό έχεις απορίες. Το ML είχε τις ίδιες απορίες, γι αυτό ρώτησε προπονητές και παίκτες. Κανείς δεν γεννήθηκε να τα ξέρει όλα, άρα γιατί εσύ θα πρέπει να ξέρεις εκ των προτέρων τι θα πει "άμυνα από πίσω" στο basket; Μην ανησυχείς, δεν είναι σεξουαλικό υπονοούμενο, ούτε απειλείται ο ανδρισμός σου….
• First things first: Θέσεις στο παρκέ
Είναι λογικό να σκεφτείς ότι τους περισσότερους ορισμούς τους πήραμε από το NBA. Όταν όμως ακούς να λένε οι sportcaster ότι οι παίκτες πήραν θέσεις στο γήπεδο, αυτό σημαίνει ότι ο καθένας βρίσκεται σε συγκεκριμένο σημείο. Πιο συγκεκριμένα: Ο άσσος – playmaker, κατεβάζει την μπάλα και αρχικά κινείται μεταξύ κέντρου και γραμμής τριπόντου. Το δυάρι – shouting guard, συνήθως βρίσκεται δεξιά από τον play και λίγο έξω από το τρίποντο, περιμένοντας να υποδεχθεί την πρώτη πάσα.
Το τριάρι –el, κινείται στα αριστερά της οθόνης και κυρίως μέσα από το τρίποντο, αλλά όχι στην ρακέτα. Το τεσσάρι – small forward, τοποθετείται στην κορυφή της ρακέτας και είναι ο πρώτος ψηλός που λογικά θα υποδεχτεί την μπάλα, αν η ομάδα θελήσει να παίξει κοντά στο καλάθι. Αντίστοιχα, το πεντάρι – power forward κινείται κοντά στο καλάθι, προς την τελική γραμμή, περιμένοντας την τελική πάσα.
Για να το δούμε πιο σχηματικά, άσος στην εθνική Ελλάδος παίζει ο Διαμαντίδης, δυάρι είναι ο Σπανούλης (μην κοιτάς που παίζει και άσος - το καινούργιο σύστημα, που "γέννησε" ο Ομπράντοβιτς, απαιτεί έως και τρια γκαρντ), τριάρι ο Περπέρογλου, τεσσάρι ο Φώτσης (δεν είναι κλασσικό τριάρι) και πεντάρι ο Σχορτσιανίτης.
Οι θέσεις αλλάζουν κατά τη διάρκεια μιας επίθεσης. Οι παίχτες δεν είναι στατικοί - κινούνται και μπορεί να βρεθεί ας πούμε ο άσσος, στο χώρο ευθύνης του power forward.
• High post, low post, pivot και εσωτερική
Η εσωτερική είναι ο χώρος κοντά στην τελική γραμμή, κάτω από το καλάθι. Εκεί ακριβώς είτε στη μία, είτε στην άλλη πλευρά της ρακέτας είναι το low post. Αν φτάσει η μπάλα εκεί σε έναν καλό ψηλό, έχει πλεονέκτημα έναντι του αμυνόμενου και με ένα καλό pivot μπορεί να πετύχει καλάθι. Το pivot τώρα είναι η θέση που παίρνει ο ψηλός στο low post για να αποκτήσει το πλεονέκτημα. Ουσιαστικά γυρίζει το κορμί του προς τα εκεί που είναι η μπάλα και, βάζοντας πλάτη τον αμυνόμενο, έχοντάς τον δηλαδή από πίσω, καταφέρνει να τεντώσει το χέρι του και να ζητήσει μπάλα από τον συμπαίκτη του. Όσο πιο χαμηλά πάει η μπάλα στο low post, τόσο μεγαλύτερο είναι το πλεονέκτημα, είναι προφανές.
High post τώρα είναι ο χώρος πιο ψηλά στη ρακέτα, κοντά στις βολές. Πλεονέκτημα υπάρχει και εκεί, αλλά είναι μικρότερο από το low post. Εκτός αν η ομάδα διαθέτει παίχτες όπως ο Τσαρτσαρής ας πούμε, οι οποίοι έχουν το σουτ από τα τρία μέτρα ή σαν τον Pau Gasol.
Φράσεις όπως από πίσω ή από μπροστά, αναφέρονται στην άμυνα που καλούνται να παίξουν οι αθλητές όταν προσπαθούν να αποτρέψουν την μπάλα να φτάσει στο low ή στο high post. Αν, ας πούμε, βγεις μπροστά από τον επιτιθέμενο και κλείσεις το χώρο ανάμεσα σε εκείνον και την μπάλα, τότε παίζεις άμυνα από μπροστά. Αν μείνεις πίσω από τον επιτιθέμενο και προσπαθείς με το τέντωμα του χεριού σου να αποτρέψεις την πάσα, τότε παίζεις άμυνα από πίσω. Κανένα σεξουαλικό υπονοούμενο σε αυτό, εκτός αν ...πετύχει η άμυνα.
• Άμυνα ζώνης, υπερφόρτωση, παγίδες, man to man
Στο man to man ο κάθε παίχτης έχει χρεωθεί έναν αντίπαλο για να μαρκάρει. Οι δυσκολίες ξεκινούν όταν οι αντίπαλοι προσπαθούν να ανακατέψουν το παιχνίδι, κινούνται στο χώρο και με σκριν επιδιώκουν να απελευθερωθούν. Εκεί η συνεργασία μεταξύ των αμυνόμενων είναι απαραίτητη. Ή θα ανοίξουν έτσι ώστε να περάσει ο συμπαίκτης τους ανάμεσά τους για να συνεχίσει το μαρκάρισμα, ή θα "αλλάξουν", δηλαδή θα αφήσουν τον παίχτη τους και θα πάρουν εκείνον που βγήκε πίσω από το σκριν. Όσον αφορά το ίδιο το σκριν, αυτό είναι το ανθρώπινο εμπόδιο που στήνει ένας επιτιθέμενος στον αμυνόμενο για να περάσει ο συμπαίκτης του και να έχει ένα σουτ με όσο γίνεται καλύτερες προϋποθέσεις.
Η ζώνη είναι μορφή άμυνας που οι παίχτες μαρκάρουν χώρο, όχι αντίπαλους παίχτες. Ανεξάρτητα από την κίνηση των επιτιθέμενων, εκείνοι κρατούν τις αμυντικές θέσεις τους, όπως τους έχει μάθει ο coach και στοχεύουν να κλείσουν τους ελεύθερους χώρους κοντά στη ρακέτα. Έτσι, πετυχαίνουν να αυξήσουν τις πιθανότητες για ένα μακρινό σουτ, με κακές προϋποθέσεις, που μπορεί να είναι άστοχο και έτσι να πάρουν ένα πιο εύκολο ριμπάουντ.
Από εκεί και ύστερα βέβαια, κάθε άμυνα έχει την αδύνατη πλευρά της (weakside), η οποία είναι εκείνη που δεν βρίσκεται η μπάλα. Λογικό, αν σκεφτείς ότι όπου βρίσκεται το πορτοκαλί τόπι, εκεί είναι στραμμένη και η προσοχή όλων. Αν λοιπόν, βγει μια γρήγορη και έξυπνη πάσα στην αδύνατη πλευρά, τότε είναι πιθανό να έχουμε ένα εύκολο καλάθι.
Στις επιθέσεις εναντίον ζώνης, οι παίχτες πραγματοποιούν περιστροφές για να δημιουργήσουν συνθήκες υπερφόρτωσης στην αδύνατη πλευρά. Σε απλά ελληνικά, οι περιφερειακοί κυρίως παίχτες κινούνται με ταχύτητα και συνήθως από την εσωτερική, από την μία πλευρά του γηπέδου προς την άλλη. Αν η άμυνα δεν προσαρμοστεί σωστά, θα βγουν δύο παίχτες έναντι ενός αμυνόμενου. Άρα θα έχουν πλεονέκτημα και το καλάθι μπορεί να γίνει πιο εύκολη υπόθεση.
Οι άμυνες ζώνης μπορεί να γίνουν πιο πιεστικές και να απλωθούν σε όλο το γήπεδο. Τότε λέμε ότι η ομάδα παίζει "ζονπρές με παγίδες". Στόχος είναι να μπερδευτεί ο αντίπαλος play maker να κάνει πάσα πάνω στο σημείο που έχει γίνει η παγίδα και να κλέψουν οι αμυνόμενοι την μπάλα. Στην άμυνα με παγίδες, οι ψηλοί παίζουν καθοριστικό ρόλο, αφού με τον όγκο τους μπορούν να "κρύψουν" το γήπεδο από τον αντίπαλο play και να τον οδηγήσουν σε λάθος.
• Lay up, drive και jump shoot
Φαίνεται μάλλον εύκολο να αντιληφθείς τις αμερικανόφερτες φράσεις, αλλά υπάρχουν και μικρές λεπτομέρειες. Lay up είναι ο πιο εύκολος και απλός τρόπος να πετύχεις καλάθι. Μόνο που πρέπει να χρησιμοποιείς το σωστό χέρι στη σωστή πλευρά. Γι’ αυτό και ακούς πολλές φορές να λένε οι speakers ότι πάει για αριστερό lay up. Αν δεν το κάνει με το αριστερό χέρι, ο επιτιθέμενος είναι πιθανό να φιλοδωρηθεί με ένα μεγαλοπρεπές ...φιστίκι, ή αλλιώς να φάει τάπα. Μάλιστα, επειδή οι περισσότεροι μπασκετμπολίστες είναι δεξιόχειρες, είναι δύσκολο να πετύχουν αριστερό lay up. Κυρίως οι ψηλοί, έχουν εμφανές ντεζαβαντάζ στο αριστερό lay up. Για παράδειγμα Μπουρούσης, Φώτσης και Σχορτσιανίτης δεν είναι και το καλύτερό τους. Στον αντίποδα ο Διαμαντίδης, που είναι όμως αριστερόχειρας και οι Σπανούλης και Παπαλουκάς, φημίζονται για τις σωστές διεισδύσεις τους, τα drive δηλαδή, που τελειώνουν με το lay up με το σωστό χέρι.
Jump shoot τώρα είναι, όπως λέει και η λέξη, το σουτ με πήδημα, δηλαδή το ολοκληρωμένο, το ιδανικό σουτ για το μπάσκετ. Fade away shoot είναι το jump shoot που το σώμα αλλάζει κατεύθυνση στον αέρα και είναι εξαιρετικά δύσκολη περίπτωση, γιατί μπορεί να πραγματοποιηθεί ενώ ο αθλητής κάνει pivot (το γύρισμα του σώματος για σουτ κρατώντας σταθερό πόδι). Off balance shoot από την άλλη, είναι εκείνο το jump shoot που, λόγω άμυνας, είναι εκτός ισορροπίας, δηλαδή το κορμί γέρνει λίγο, είτε προς τα εμπρός είτε προς τα πίσω.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου